Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym W trosce o ustrój Rzeczypospolitej i normalne funkcjonowanie państwa realizującego ideał demokratycznego państwa prawa, my – Komitet Obrony Demokracji – proponujemy obywatelski projekt ustawy o zmianie przepisów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ma on za zadanie zażegnać konflikt, jaki zaistniał obecnie w Parlamencie i uchronić ustrój Rzeczypospolitej Polskiej, którego gwarantem jest między innymi Trybunał Konstytucyjny. Przeprowadzone w ostatnim czasie zmiany w przepisach ustrojowych i proceduralnych Trybunału stanowią poważne zagrożenie dla jego niezależności i niezawisłości jego sędziów, a w konsekwencji dla prawidłowego funkcjonowania tego organu kluczowego dla realizacji w naszym państwie zasady demokratycznego państwa prawa, trójpodziału władzy, a także ochrony wolności i praw człowieka. Apelujemy o to, by partie polityczne reprezentowane w Sejmie wysłuchały głosu obywateli i pochyliły się nad składanym przez nas projektem. Projekt, który przedkładamy obywatelom do podpisu, realizuje ostatnie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i dąży do pogodzenia rozwiązań postulowanych przez wszystkie partie obecne w parlamencie. Nasz projekt wprowadza m.in.: zasadę głosowania zwykłą większością głosów w Zgromadzeniu Ogólnym, przy zachowaniu kworum wynoszącego 10 sędziów. Co więcej, projekt doprecyzuje procedury wyboru Prezesa i Wiceprezesa Trybunału, którzy będą cieszyć się podwójną legitymacją – pochodzącą od Prezydenta i sędziów Trybunału. Projekt wprowadza również zasadę sześcioletniej kadencji Prezesa i Wiceprezesa Trybunału. Najważniejszą zmianą, którą wprowadza projekt jest zracjonalizowanie procedury wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Po pierwsze, krąg podmiotów mogących zgłaszać kandydatów poszerzono o Prezydenta Rzeczypospolitej, Krajową Radę Sądownictwa oraz Zgromadzenia Ogólne sędziów Sądu Najwyższego Naczelnego Sądu Administracyjnego, co umożliwi Sejmowi wybór sędziego spośród kandydatów o najwyższych kompetencjach. Przewidziano, że Sejm podejmował będzie decyzję w sprawie wyboru większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, co wymusi szeroki konsensus polityczny. Sędzia będzie składał przysięgę przed Marszałkiem Sejmu na tym samym posiedzeniu Sejmu, na którym został na to stanowisko wybrany. Projekt przewiduje również powierzenie sędziemu dalszego pełnienia obowiązków – tj. do czasu wybrania następcy sędziego przez Sejm, co uchroni Trybunał przed paraliżem w razie przedłużającego się sporu politycznego o wybór sędziów. Ostatnią zmianą postulowaną w projekcie jest zachowanie składów Trybunału, które umożliwią sprawne wypełnianie obowiązków orzeczniczych Przedstawiając nasz projekt, jednocześnie apelujemy do Pana Prezydenta, który składał przysięgę na dochowanie wierności przepisom Konstytucji, aby przyjętą wczoraj ustawę, która budzi istotne wątpliwości konstytucyjne, przed jej podpisaniem, skierował w całości do Trybunału Konstytucyjnego celem zbadania konstytucyjności. W przypadku, gdyby Prezydent podpisał przyjętą wczoraj przez Sejm ustawę, my – obywatele skupieni wokół Komitetu Obrony Demokracji – dostosujemy projekt dziś prezentowany do obowiązującego stanu prawnego.

Obywatelski projekt ustawy o zmianie ustawy o Trybunale Konstytucyjnym


W trosce o ustrój Rzeczypospolitej i normalne funkcjonowanie państwa realizującego ideał demokratycznego państwa prawa, my – Komitet Obrony Demokracji – proponujemy obywatelski projekt ustawy o zmianie przepisów ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Ma on za zadanie zażegnać konflikt, jaki zaistniał obecnie w Parlamencie i uchronić ustrój Rzeczypospolitej Polskiej, którego gwarantem jest między innymi Trybunał Konstytucyjny. Przeprowadzone w ostatnim czasie zmiany w przepisach ustrojowych i proceduralnych Trybunału stanowią poważne zagrożenie dla jego niezależności i niezawisłości jego sędziów, a w konsekwencji dla prawidłowego funkcjonowania tego organu kluczowego dla realizacji w naszym państwie zasady demokratycznego państwa prawa, trójpodziału władzy, a także ochrony wolności i praw człowieka. Apelujemy o to, by partie polityczne reprezentowane w Sejmie wysłuchały głosu obywateli i pochyliły się nad składanym przez nas projektem.

Projekt, który przedkładamy obywatelom do podpisu, realizuje ostatnie orzeczenia Trybunału Konstytucyjnego i dąży do pogodzenia rozwiązań postulowanych przez wszystkie partie obecne w parlamencie.

Nasz projekt wprowadza m.in.: zasadę głosowania zwykłą większością głosów w Zgromadzeniu Ogólnym, przy zachowaniu kworum wynoszącego 10 sędziów. Co więcej, projekt doprecyzuje procedury wyboru Prezesa i Wiceprezesa Trybunału, którzy będą cieszyć się podwójną legitymacją – pochodzącą od Prezydenta i sędziów Trybunału. Projekt wprowadza również zasadę sześcioletniej kadencji Prezesa i Wiceprezesa Trybunału.

Najważniejszą zmianą, którą wprowadza projekt jest zracjonalizowanie procedury wyboru sędziego Trybunału Konstytucyjnego. Po pierwsze, krąg podmiotów mogących zgłaszać kandydatów poszerzono o Prezydenta Rzeczypospolitej, Krajową Radę Sądownictwa oraz Zgromadzenia Ogólne sędziów Sądu Najwyższego Naczelnego Sądu Administracyjnego, co umożliwi Sejmowi wybór sędziego spośród kandydatów o najwyższych kompetencjach. Przewidziano, że Sejm podejmował będzie decyzję w sprawie wyboru większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów, co wymusi szeroki konsensus polityczny. Sędzia będzie składał przysięgę przed Marszałkiem Sejmu na tym samym posiedzeniu Sejmu, na którym został na to stanowisko wybrany. Projekt przewiduje również powierzenie sędziemu dalszego pełnienia obowiązków – tj. do czasu wybrania następcy sędziego przez Sejm, co uchroni Trybunał przed paraliżem w razie przedłużającego się sporu politycznego o wybór sędziów. Ostatnią zmianą postulowaną w projekcie jest zachowanie składów Trybunału, które umożliwią sprawne wypełnianie obowiązków orzeczniczych

Przedstawiając nasz projekt, jednocześnie apelujemy do Pana Prezydenta, który składał przysięgę na dochowanie wierności przepisom Konstytucji, aby przyjętą wczoraj ustawę, która budzi istotne wątpliwości konstytucyjne, przed jej podpisaniem, skierował w całości do Trybunału Konstytucyjnego celem zbadania konstytucyjności.

W przypadku, gdyby Prezydent podpisał przyjętą wczoraj przez Sejm ustawę, my – obywatele skupieni wokół Komitetu Obrony Demokracji – dostosujemy projekt dziś prezentowany do obowiązującego stanu prawnego.

Aktualizacja (28.12.2015 r.)

Co zakłada nasza ustawa?

• Powrót do pierwotnej ustawy o Trybunale Konstytucyjnym
  z czerwca 2015 roku, z następującymi zmianami:
• Wybór sędziów Trybunału będzie dokonywany większością 2/3 głosów w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
  • Zwiększy się krąg podmiotów, które mogą zgłaszać kandydatów: Prezydent Rzeczypospolitej, Krajowa Rada Sądownictwa, Zgromadzenia Ogólne sędziów Sądu Najwyższego i Naczelnego Sądu Administracyjnego.
• Powierzy się dalsze sprawowanie obowiązków sędziemu Trybunału, którego kadencja upłynęła – aby uniknąć paraliżu Trybunału w przypadku, gdy Sejm nie jest w stanie podjąć decyzji o wyborze.
• Wprowadza się kadencyjność Prezesa i Wiceprezesa Trybunału (6 lat).
• Sędzia będzie składał ślubowanie przed Marszałkiem Sejmu na tym samym posiedzeniu, na którym sędzia został wybrany.
• Utrzymanie – jak dotychczas – składów orzekających i zwykłej większości głosów w orzekaniu:
  • Pełny Skład: 15 sędziów, przy kworum 9 sędziów
  • Skład Pięcioosobowy (dla większości spraw)
  • Skład Trzyosobowy
• Zgromadzenie Ogólne sędziów będzie podejmowało decyzje bezwzględną większością głosów w obecności przynajmniej 10 sędziów TK (decyzje dotyczące wewnętrznych spraw Trybunału).
• Usuwa się utrudnienia proceduralne wprowadzone przez ostatnie ustawy nowelizujące: terminy 3 i 6 miesięcy od zawiadomienia o rozprawie, w których nie można przeprowadzić rozprawy i konieczność wyznaczania rozpraw w kolejności wpływu wniosków.

Celem projektu jest przywrócenie stanu prawnego, który pozwoli na normalnie działanie Trybunału Konstytucyjnego. Projekt uwzględnia postulaty leżące u podstaw ostatnich zmian dokonanych w ustawie przez Sejm oraz inne postulaty, zgłaszane w trakcie debaty publicznej. Chcemy jednak je zrealizować tylko w takim stopniu, na jaki zezwalają zasady demokratycznego państwa prawa. Proponowane przez nas zmiany nie doprowadzą zatem do paraliżu orzeczniczego Trybunału, ani do naruszenia jego niezależności proceduralnej, niezależności ustrojowej i niezawisłości jego sędziów. W tym sensie, przedstawione przez nas rozwiązania są rozwiązaniami kompromisowymi.

Pobierz projekt ustawy w formacie PDF